PO RAZ TRZECI OTRZYMALIŚMY TYTUŁ SZKOŁY UCZĄCEJ SIĘ
Szkoła Podstawowa nr 41 w Bydgoszczy znajduje się w elitarnym gronie szkół, które propagują głębokie uczenie się uczniów. Biorąc udział w programie Laboratorium SUS (inicjatywy prowadzonej przez największą w Polsce Fundację Centrum Edukacji Obywatelskiej) rozwijaliśmy, praktykowaliśmy i upowszechnialiśmy w ciągu ubiegłych lat nowoczesne metody pracy z uczniami. Szczególnie ważnym obszarem na którym się skupialiśmy było projektowanie lekcji z uwzględnieniem wiedzy o efektywnym uczeniu się. Efektem i podsumowaniem naszych działań była organizacja ogólnopolskiej konferencji pod nazwą "Edukacja na czasie - lekcje skoncentrowane na uczniu" podczas której rozmawialiśmy o sposobach pozwalających naszym uczniom uczyć się bardziej świadomie, trwale i skutecznie.
Dnia 23 listopada zaprosiliśmy w progi naszej szkoły reprezentantów szkół z Klubu i Laboratorium SUS, przedstawicieli z CEO oraz rodziców. Mieliśmy również zaszczyt gościć panią Katarzynę Sobieszczańską z Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy, a także panią Magdalenę Buschmann i panią Ewę Witenberg z Wydziału Edukacji i Sportu Urzędu Miasta Bydgoszczy. Przy głównym wejściu wszystkich uczestników konferencji witał Samorząd Uczniowski, wręczając każdemu breloki składające się z ekologicznego, korkowego loga szkoły oraz ręcznie wykonanych kwiatków metodą makramy, których autorem jest Cezary Ścibiorski z klasy 5b. Część oficjalną na sali prowadził również Cezary wraz z Marią Sowińską z klasy 7b. Uroczystość otworzył Dyrektor Szkoły pan Wojciech Konarski, wyjaśniając licznie przybyłym powód naszego spotkania. Następnie podziwialiśmy umiejętności taneczne naszych zdolnych uczennic: Oliwii Zacheja i Emilii Just oraz Amelii Witkowskiej z klasy 4a, które do występu przygotował pan Paweł Tomaszewski. Na koniec pani Ada Bielawska i pan Andrzej Kowalewski - liderzy Laboratorium SUS opowiedzieli po krótce o wyzwaniach, które przed ostatnie dwa lata realizowaliśmy w naszej szkole.
W kolejnej części zaprosiliśmy gości do udziału w warsztatach. Pani Katarzyna Fredyk i pani Anna Smeja-Robak zdradzały ciekawostki ze świata technologii, zapoznając uczestników z ciekawymi rozwiązaniami IT i stopniowym włączaniem AI (sztucznej inteligencji) do edukacji. W części praktycznej wypracowano zaś bazę materiałów do wykorzystania na lekcjach i poprzez wymianę doświadczeń zaaranżowano projekt metodą STEAM (połączenie dziedzin: nauka, technologia, inżynieria, sztuka i matematyka). Na drugim, równoległym warsztacie pani Joanna Gralak i pani Hanna Ciemny omawiały refleksyjną praktykę dydaktyczną nauczycieli wobec zmieniającej się roli edukacji. Zgromadzeni mieli szansę poszerzyć swoją wiedzę na temat metod i form pracy, które angażują uczniów oraz skutecznych praktyk nauczania i uczenia się łączących treści z podstawy programowej z kształceniem umiejętności w duchu proinnowacyjnych działań. Tu również przemycono zastosowanie narzędzi cyfrowych, m.in. platformy internetowej Goosechase, która edukuje poprzez interaktywne doświadczenia.
Gwoździem programu była obserwacja zajęć. Rzym - dlaczego "Wieczne Miasto?" - tak brzmiało pytanie kluczowe postawione na lekcji historii, którą poprowadził pan Andrzej Kowalewski. Uczniowie z klasy 5a dowiedzieli się, jak wyglądało życie codzienne mieszkańców starożytnego Rzymu. Opisywali wygląd najważniejszych budowli, przedstawiali grupy społeczne i sposoby spędzania czasu wolnego, opowiadali o wierzeniach religijnych, nazywali najważniejsze bóstwa i wyjaśniali pojęcia związane ze starożytnym Rzymem. Całość dopełniały interaktywne ćwiczenia z wykorzystaniem narzędzi TIK, m.in. wirtualnej tablicy Padlet czy quizu na platformie Plickers. Na lekcji edukacji wczesnoszkolnej pani Ilona Bukowiecka wprowadziła klasę 2a do zagadnienia "Gdzie mieszkam? Moja mała ojczyzna." Zadaniem uczniów było uzasadnić, dlaczego warto odwiedzić Bydgoszcz. Pracując zespołowo poszczególne grupy wykonały plakaty lub zaprezentowały swoją wiedzę w formie wywiadu. Dzięki pracy projektowej, którą wykonali, poszerzyli wiedzę na temat miejscowości, w której mieszkają i zachęcili obserwatorów, aby zwiedzili najciekawsze i najważniejsze punkty na mapie miasta. Nauczycielka zaś zademonstrowała praktyczne wykorzystanie multimedialnej tablicy Classroomscreen, którą wykorzystała do przeprowadzenia zajęć. Trzecią obserwowaną lekcją był język polski, na którym pani Weronika Grudzka wprowadziła uczniów klasy 7a w świat eufemizmów. Ich celem było nauczyć się zastępować wyrazy niekulturalne zwrotami łagodzącymi wypowiedź i dowiedzieć się, w jakich sytuacjach należy ich używać. Każda z grup miała okazję wykazać się kreatywnością przekształcając różne wypowiedzi w taki sposób, aby wpłynąć na jej wydźwięk. Tu również pojawiły się ciekawe, interaktywne ćwiczenia, które pomogły usystematyzować zdobytą wiedzę i umiejętności.
Po obejrzeniu wszystkich lekcji spotkaliśmy się z naszymi gości w jednej z sal w celu ich omówienia. Podczas rozmów i wymiany spostrzeżeń otrzymaliśmy niezwykle satysfakcjonującą informację zwrotną, świadczącą o wysokiej jakości planowania procesu edukacyjnego naszych uczniów. W każdym przypadku udało się zaobserwować zaciekawienie uczniów tematem lekcji, ich samodzielne dochodzenie do wiedzy, odwoływanie się do jasno przedstawionych kryteriów sukcesu, które były drogowskazem w realizacji postawionych celów. Uczenie się przebiegało w bezpiecznej, przyjaznej atmosferze, wzajemnym szacunku i zaufaniu. Dzięki zespołowemu wykonywaniu zadań uczniowie kształcili jedną z ważniejszych kompetencji, jaką jest współpraca. Uczenie się od siebie nie tylko wpłynęło korzystnie na transfer wiedzy i rozumienie kluczowych pojęć, ale również rozwijało umiejętność prawidłowej komunikacji, rozwiązywania sporów i poszukiwania kompromisów, dostrzegania perspektywy innych osób, wywiązywania się ze swojej roli, udzielania i przyjmowania informacji zwrotnej, formułowania wypowiedzi. W taki sposób uczniowie uczą się głęboko i osiągają korzyści zarówno edukacyjne, jak i społeczno-emocjonalne. Rozwijają motywację wewnętrzną i empatię, budują poczucie własnej wartości oraz sprawstwa i decyzyjności.
Zwieńczeniem całego spotkania był panel dyskusyjny na sali gimnastycznej. W przyjaznej atmosferze, przy aromatycznej kawie i herbacie oraz cieście, stworzyliśmy przestrzeń na swobodne rozmowy między uczniami z naszej szkoły, rodzicami i przybyłymi gośćmi wykorzystując metodę World Cafe. Wędrując od stolika do stolika, paneliści przedstawiali swój punkt widzenia w odpowiedzi na takie pytania, jak: Co to znaczy być odpowiedzialnym za swoje uczenie się? Kiedy uczniowie uczą się najefektywniej, czyli świadomie, trwale i skutecznie? Kiedy nauka sprawia uczniom przyjemność? W jaki sposób TIK wpływa na proces uczenia się uczniów? Na koniec głos zabrała pani Anna Dojer, przedstawicielka Centrum Edukacji Obywatelskiej i koordynatorka programu Klubu i Laboratorium Szkół Uczących Się, przyznając naszej szkole zaszczytny tytuł. My zaś nie stajemy w miejscu i nadal będziemy kontynuować tę owocną współpracę, która dostarcza nam wsparcia w pracy nad wartościowym uczeniem się uczniów.